Kerkgebouw: H. Maria Geboorte
Vrijheidsplein 1, 4271 AW Dussen
Parochiecentrum: Vrijheidsplein 1, 4271 AW Dussen
0416-391115
open: maandag, woensdag en vrijdag 09.00-11.00 uur
Inloopochtend: elke vrijdag van 09.30-11.00 uur
E-mail: dussen@separochie.nl
Geef voor je kerk. Parochiebijdragen IBAN-nummer NL81 RABO 0113 0932 25
De parochiekern Dussen
De parochie Dussen bestond al in de Middeleeuwen. Haar geschiedenis houdt nauw verband met het kasteel.
In de tijd van de Reformatie heeft ze een tijdje weinig of niet gefunctioneerd, maar uiteindelijk werd er in 1677 weer een pastoor benoemd.
Oorspronkelijk omvatte de parochie Dussen destijds het hele land van Heusden en Altena. In 1836 werd Woudrichem en in 1864 Hank een eigen parochie.
In 1842 ging de kerk met de pastorie door een felle brand verloren en werd er een nieuwe kerk gebouwd. Deze was in 1845 klaar, maar in 1892 werd ook deze kerk door een brand verwoest.
In de Tweede Wereldoorlog verloor Dussen opnieuw haar kerkgebouw.
Enkele jaren na de oorlog kreeg de architect Holt de opdracht om een nieuwe kerk te bouwen. Holt maakte en ontwerp waarbij z.g. systeembouw werd toegepast. Dit was voor die tijd zeer revolutionair. Het bouwproces werd daardoor versneld en was ook goedkoper, omdat allerlei onderdelen van te voren in de fabriek gemaakt werden. Ook de materialen die hij gebruikte waren modern: naast natuur- en baksteen gebruikte hij beton en staal.
Holt was aanhanger van de voor zijn tijd moderne manier van denken over de plaats die de kerk innam in de gemeenschap. In plaats van hoog boven de mensen uitstekende hiërarchische kerk, waar de priesters het voor het zeggen hadden, kwam de kerk meer tussen de mensen te staan. Deze visie heeft Holt in zijn ontwerp van de kerk mee laten spelen. Door de watersnoodramp van 1953 is de kerk uiteindelijk toch nog hoger komen te staan dan Holt in eerste instantie had gepland.
Opvallend in de kerk zijn het grote kruisbeeld, het tabernakel en de kandelaars op het hoofdaltaar. Deze zijn ontworpen en gemaakt door Harry van Tillaert.
De glas-in-loodramen zijn gemaakt door Marius de Leeuw.
In 1954 werd deze nieuwe kerk in gebruik genomen. De consecratie van deze kerk had plaats op 12 september 1955. In juli 2024, na meer dan zes jaar proces is het kerkgebouw in Dussen aan het bouwbedrijf Tankens Beleggingsmaatschappij B.V. verkocht; in de komende jaren zal dit bedrijf binnen de kerk woningen bouwen, waarin de parochiekern een ontmoetingszaal ontvangt voor de liturgische vieringen en sociale ontmoetingen van onze parochianen. Intussen blijft de parochie de vleugel met de pastorie gebruiken totdat de nieuwe zaal klaar is. Daar bent u welkom om voor ontmoeting en gebed in onze kapel!
Gebrandschilderde ramen van Marius de Leeuw
De gebrandschilderde ramen zijn ontworpen en gemaakt door Marius de Leeuw. Bosschenaar de Leeuw is geboren in 1918 en bezoekt na het gymnasium de Koninklijke School voor Techniek en Ambacht in Den Bosch om zijn studie na zijn militaire diensttijd voort te zetten aan de Academies voor Beeldende Kunsten in Rotterdam, Den Haag en Amsterdam. Wat glas-in-lood betreft laat hij zich inspireren door Joep Nicolas en Charles Eyck. Later wordt Campendonk zijn grote inspirator. Toch blijft zijn eigen aanpak bepalend. In de jaren vijftig beleeft De Leeuw’s glaskunst zijn hoogtepunt, vooral door zijn perfecte beheersing van de techniek die hij van huis uit heeft meegekregen; zijn vader was goudsmid. In 1955 maakt hij studiereizen naar diverse landen in Europa en Amerika en naar Turkije. Hij krijgt verschillende prijzen, waaronder de Prix de Rome voor monumentale en versierende kunst en de Cultuurprijs van Noord-Brabant. In 1978 wordt hij Ridder in de orde van Oranje- Nassau. Geliefde onderwerpen van de kunstenaar zijn de natuur en het leven. De Leeuw’s manier van ontwerpen zou je ook antroposofisch kunnen noemen. Hij laat namelijk de eenheid van het leven, de mens en de wereld zien, waarbij het christendom centraal staat. Elementen uit de natuur en het christendom worden in één onderwerp verwerkt. Daarbij is blauw de hoofdkleur.
Voor de kerk van Dussen ontwerpt hij een combinatie van decoratieve- en figuratieve gebrandschilderde ramen, waarbij de figuratieve ramen in de zij- beuken van het schip zijn geplaatst en de decoratieve ramen in het priesterkoor. Het resultaat wordt bepaald door de samenwerking tussen opdrachtgever, architect en kunstenaar. Door het compromis van deze drie wordt een optimale eenheid bereikt tussen functie, betekenis en vorm. Zijn ontwerp, dat hij in 1956 voltooit, wordt tot een van zijn belangrijkste werken gerekend. Het omvat een negental figuratieve ramen in de zijbeuken voorstellende: Hortus Conclusus, Sedes Sapientiae, Electa ut Sol, Puteus Aquareum Viventius, Lili- um Inter Spinas, Lignum Vitae, Gloria Jerusalem, Rubus Ardens Incombustus, Speculum Sine Macula. Van de vier decoratieve ramen in het priesterkoor en aan de voorzijde van de twee zijbeuken is de voorstelling niet nader omschreven. Uiteindelijk wordt om financiële redenen niet het gehele plan van de ramen ingevuld en is ook aan het ontwerp nog iets veranderd. In de rechterzijbeuk, zeg maar de straatkant, komen vier gebrandschilderde ramen maar aan de kerkhofkant worden slechts twee ramen voltooid. In ieder raam, in iedere afbeelding vindt een verwijzing naar Maria plaats. Via alle ramen wordt zo een relatie gelegd met de naam van de kerk.
Hieronder worden de vier ramen in de rechterzijbeuk en vervolgens die in de linkerzijbeuk van voor naar achteren kort beschreven. De naam van het raam, de tekst of teksten, die er mee te maken hebben en een korte beschrijving van de afbeelding
Radix Jesse
Het eerste raam aan de kant van het kerkplein heet Radix Jesse, de twijg van Jesse. De teksten, die tot de afbeelding leiden, zijn: ‘Er zal een twijgontspruiten uitde stam van Jesse…’ (Boek Jesaja) ‘De stam van Jesse bracht een twijgvoorten deze stam een bloem en op deze bloem rust Gods Geest. De maagd en moeder Gods is de twijg, de bloem haar Zoon.’
(Offcie van de Karmelieten, op het feest van de Verloving van Maria). De liggende figuur is Jesse, voorvader van Jezus. Op hem is een stamboom geënt waaruit een twijg spruit, Maria. Uit die twijg ontspruit een bloem, haar Zoon Jezus, het kruis
Gloria Jeruzalem
Het tweede raam rechts wordt genoemd Gloria Jeruzalem, de Glorie van Jeruzalem. De teksten, die een rol spelen, komen beide uit het Boek de Openbaring en luiden: ‘Ik zag de heilige Stad, het nieuwe Jeruzalem van God uit de hemel neerdalen, gereed als een bruid, die zich voor haar man heeft getooid. Toen hoorde ik een machtige stem van de troon die riep: zie hier de tent van God onder de mensen. ’‘Wie dorst heeft zal ik te drinken geven uit de bron van het water des levens, om niet.’
In de afbeelding is Maria de Heilige Stad, het nieuwe Jeruzalem, Gods woning (tent) onder de mensen. Men ziet verder een bron helder water, waaruit men kan putten en zijn dorst lessen
Rubus Incombustus
Het derde raam rechts heet Rubus Incombustus, de brandende braambos die niet verbrandt. De tekst die aan de afbeelding ten grondslag ligt komt uit Speculum Ecclesiae van Honorius van Autun: ‘Mozes zag een brandende braambos, die door het vuur niet verteerd werd en temidden waarvan God hem verscheen.
Dat is een beeld van de H. Maagd, want zjj droeg in zich de vlam van de heilige Geest zonder te branden door het vuur der begeerlijkheid.’ Het raam verbeeldt de Onbevlekte Ontvangenis van Maria.
Speculum Sine Macula
Het vierde raam aan de kant van het kerkplein heeft de naam Speculum Sine Macula, de spiegel zonder smet.‘ Zij, de Wijsheid, is de afglans van het eeuwig licht, de onbeslagen spiegel van Gods werkzaamheid en het beeld van zijn goedheid.’
Deze tekst staat in het Boek Wijsheid van Salomo en leidt tot de afbeelding van Maria als een onbeslagen spiegel, beeld van waarheid en wijsheid
Hortus Conclusus
Het eerste raam in de kerkhofkant heet Hortus Conclusus, gesloten tuin.
In het Hooglied staat de tekst: ‘Een gesloten tuin is mijn zuster, bruid, een gesloten tuin, een verzegelde bron.’ Deze cryptische verwijzing wordt veelvuldig in verband gebracht met de Onbevlekte Ontvangenis van Maria
Sedes Sapientiae
Het tweede raam aan de kerkhofkant heeft de naam Sedes Sapientiae: zetel van Wijsheid.
Maria is er gezeten. Het Kind rust op haar schoot als op een troon. Jezus is de eeuwige wijsheid, Maria zijn troon